لانولین و کاربرد آن در محصولات آرایشی و بهداشتی
لانولین یکی از 10 ترکیب پر کاربرد در محصولات آرایشی و مراقبتی است. لانولین یک ماده طبیعی بدست آمده از غدد چربی گوسفند است؛ این ماده به عنوان یک امولسیفایر طبیعی، در پایداری و امولوسیون مواد موثر است. یکی از مهمترین ویژگی‌ها و کاربردهای لانولین، استفاده از آن در ساخت بالم لب و لوسیون‌ها است. از طرفی به دلیل خاصیت آبرسانی و مرطوب‌کنندگی، گزینه‌ای عالی برای تولید محصولات مراقبت از پوست مو محسوب می‌شود. در این مقاله از پلیرنگ قصد داریم که به توضیح کلی درباره‌ی کاربردهای لانولین بپردازیم، پس تا انتها همراه ما باشید.
فهرست:
- لانولین چیست؟
- فواید لانولین چیست
- نقش لانولین در ساخت مواد آرایشی و بهداشتی
- کاربرد لانولین در ساخت کرم‌ها و لوسیون
- فواید لانولین در سلامت پوست
- عوارض جانبی و خطرات لانولین
- سخن پایانی
لانولین چیست؟
یکی از مواد طبیعی ساخته شده از پشم گوسفند که در ساخت لوازم آرایشی و محصولات مراقبت از پوست و مو کاربرد دارد، لانولین است. در دنیای لوازم آرایشی، شاهد نام‌های مختلف لانولین هستیم که برخی از آنها شامل، موم پشم، چربی پشم یا گریس پشم و... می‌شود. دقت داشته باشید که لانولین یک استروئید نیست بلکه، ترکیب پیچیده‌ای از لیپیدها است. به دلیل خاصیت نرم‌کنندگی، مرطوب‌کنندگی و محافظتی، یک جزء ارزشمند در ساخت لوازم آرایشی و بهداشتی یا مراقبت از پوست است.
لانولین طبق فرآیند خالص‌سازی و استخراج چربی موجود در پشم گوسفند تولید می‌شود. گریس پشم به وجود آمده در فرآیند خالص‌سازی، برای اینکه به میزان لازم از آب و ناخالصی‌ها جدا گردد، تصفیه می‌شود. پس از خالص‌سازی، لانولین تولید خواهد شد؛ این ماده به شکل لانولین بدون آب یا روغن لانولین در دسترس قرار خواهد گرفت.
لانولین در دنیای مراقبت از پوست و مو، لوازم آرایشی و بهداشتی کاربردهای وسیعی دارد؛ از خاصیت مرطوب‌کنندگی تا افزایش ساخت بافت‌های جوان. لانولین و مشتقات آن دارای کاربردهای گسترده‌ای در دو بخش مراقبت شخصی و بهداشتی است؛ همچنین در روان کننده‌ها، پوشش‌های ضد زنگ، جلال دهنده‌های کفش و محصولات تجاری نیز وجود دارد. گاهاً از این مواد با نام آلرژی پشم نیز نام برده می‌شود؛ تشخیص حساسیت فرد به محصولات حاوی لانولین دشوار است و اغلب محصولات دارای آن ممکن است این آلرژی را ایجاد نکند. صورتی که نسبت به این موضوع مشکوک هستید، می‌توانید تست پچ را انجام دهید. از لانولین به عنوان مایع بدون آب، همراه با پارابن در ساخت اشک مصنوعی، جهت درمان خشکی چشم استفاده می‌شود. همچنین از لانولین بی‌آب، یک روان کننده برای ساخت و تنظیم سازه‌های برنجی استفاده می‌کنند. گاهی شاهد استفاده از لانولین در ساخت لباس‌های پشمی برای پاکیزگی و دفع آب هستیم. زمانی که لانولین با موادی مانند موم زنبور عسل و گلیسرول مخلوط شود،در ساخت محصولات مختلف مراقبت از چرم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فواید لانولین چیست؟
روغن لانولین ترشحی از پوست گوسفند، برخلاف سایر مواد ساخته شده از غدد چربی، دارای تری گلیسیرید نیست. لانولین، گاهی اوقات به عنوان چربی پشم نیز نامیده می‌شود؛ اما تا حدی گمراه کننده است زیرا، همانطور که گفته شد فاقد تری گلیسیرید می‌باشد. روغن لانولین به عنوان یک نرم کننده شناخته می‌شود، یعنی در تسکین پوست خشک یا هیدراته کردن آن بسیار موثر است. طبق مطالعات انجام شده، لانولین می‌تواند ۲۰ تا ۳۰ درصد از آب پوستی که تبخیرمی‌شود را کاهش دهد . به عبارت ساده، لانولین یک آبرسان بسیار خوب است که توانایی نرم کردن پوست را دارد و باعث بهبود ظاهر و احساس لطافت در پوست‌های زبر، خشک یا پوسته پوسته شده می‌شود.
بسیاری از محصولات علاوه بر روغن لانولین، حاوی مواد نرم کننده‌ای مانند عسل، گلیسیرین و آلوئه هستند. همانطور که می‌دانید مواد مرطوب کننده، رطوبت را از هوا به داخل می‌کشند؛ لانولین یک مرطوب کننده نیست، با این حال زمانی که پوست و مو مرطوب باشد، آب را در پوست به دام می‌اندازد. لانولین جزو نرم کننده‌ها و مرطوب کننده‌های انسدادی طبقه‌بندی می‌شود؛ یعنی تا حدی توانایی کاهش از دست دادن آب از پوست را دارد. در ادامه به برخی از مهمترین فواید لانولین اشاره خواهیم کرد.
خاصیت از بین برندگی چین و چروک
بسیاری از محصولاتی که به دلیل مزیت‌های ضد پیری مورد توجه افراد قرار می‌گیرند، حاوی روغن لانولین یا الکل لانولین هستند. خریداران بر این باور هستند که روغن لانولین، توانایی مبارزه با خطوط ریز و چین و چروک را دارد. البته شواهد علمی مبنی بر این موضوع وجود دارد، که این ماده می‌تواند دو برابر وزن خود، درونش آب نگه دارد. این عملکرد باعث حجیم کردن پوست و کاهش خطوط چین و چروک می‌شود.
خاصیت مراقبت از مو
به دلیل ویژگی نرم کنندگی و درخشندگی لانولین، می‌توان از آن به عنوان یک عنصر نیرومند در مبارزه کردن با خشکی و آسیب‌دیدگی مو باشد. استفاده از این ماده در موهای خیس یا مرطوب است زیرا، اگر روی موهای خشک از این ماده استفاده شود، به خوبی عمل نمی‌کند چون، رطوبتی برای به دام انداختن وجود ندارد. برای این کار باید هنگامی که موها خیس یا مرطوب هستند از این ماده استفاده شود. ساختار روغن‌های لانولین به شکلی طراحی شده است که شستن آن با شامپوی پاک کننده، باعث از بین رفتن کامل آن از روی مو می‌شود.
خاصیت ساخت انواع بالم لب
روغن لانولین به همان دلایلی که به درمان خشکی پوست مو کمک می‌کند، می‌تواند بر روی لب‌ها نیز تاثیر فوق العاده‌ای داشته باشد. طبق مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۶ متوجه شدند، که کرم لانولین در افرادی که از خشکی لب بر اثر شیمی درمانی رنج می‌برند بسیار موثر است. لانولین قادر است به جای سایر موادی که رطوبت را فقط به لایه بالایی لب می‌رساند، از سد لب نفوذ می‌کند؛ به طوری که استفاده از آن در نوزادان با لب‌های ترک خورده کاملاً بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود. البته همیشه برای استفاده از این مواد برای اطفال باید ابتدا با پزشک مشورت کنید.
درمان نوک سینه‌های ترک خورده
روغن لانولین برای نوک‌های سینی ترک خورده می‌تواند یک گزینه بسیار عالی باشد. برای بازگرداندن رطوبت و تسکین نوک سینه‌های ترک خورده، در افراد شیرده بسیار توصیه می‌شود. البته توجه کنید، افرادی که به طور فعال به نوزادان خود شیر می‌دهند، باید به دنبال لانولین ۱۰۰٪ خالص و تصفیه شده باشند. زیرا، لانولین تصفیه نشده و خالص نشده ممکن است، هنگام شیر خوردن کودک باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک شود.
نقش لانولین در ساخت مواد آرایشی و بهداشتی
یکی از موادی که هم به صورت خالص و هم به شکل محلول ۵۰ درصد در آب با نام‌های مختلف، در شرکت‌های صنایع شیمیایی تولید می‌کنند، لانولین است. این ماده دارای خاصیت‌های امولسیون کنندگی و پاک کنندگی است که در ساخت محصولات آرایشی، بهداشتی و مراقبت از پوست و مو کاربرد فراوانی دارد. از طرفی به عنوان یک نرم کننده قابل انحلال در آب نیز شناخته شده است. شما می‌توانید از این نرم کننده برای ساخت انواع مختلفی از محصولات، مانند مایع و ژل‌های شوینده کمک بگیرید.
لانولین در ساخت محصولات حالت دهنده مو، شکل دهنده، صاف کننده، اسپری مو، محافظ ناخن، پوست و سایر محصولات آرایشی کاربرد دارد. این ماده به دلیل از بین بردن کشش سطحی بین مواد امولوسیون، باعث پایداری و تشکیل امولوسیون می‌شود. از طرفی به دلیل خاصیت روان کنندگی، در ایجاد یک پوست نرم و لطیف بسیار موثر است. از دیگر خاصیت‌های این محصول می‌توان به سازگاری و کمک به سایر محصولات مراقبتی، زیست تخریب پذیری، عطرها، نرم کننده پوست و مو و غیره اشاره کرد.
این ماده یک گزینه عالی برای تولید صابون‌ها و ژل‌های شوینده است زیرا، یک سورفکتانت ملایم غیر یونی می‌باشد، که با دیگر سوفکتانت‌های ملایم که برای ساخت لوسیون‌های آرایشی بهداشتی استفاده می‌شود. همچنین، از این ماده به عنوان یک امولوسیون پایدار کننده، کف حالت دهنده در ساخت محصولات آرایشی بهداشتی کمک می‌گیرند. لانولین باعث حفظ رطوبت سطح پوست نیز می‌شود؛ این ماده در ساخت کرم‌ها، لوسیون‌های بدن، عطر و ادکلن، نرم کننده، هیدروژن پروکساید کاربرد دارد. شما می‌توانید به طور کلی در ساخت محصولات زیر شاهد حضور لانولین باشید:
- شامپو و محصول‌های مراقبتی
- شوینده‌های بدن
- ژل‌های صورت و بدن
- ژل‌های دوش مرطوب کننده
- لوسیون
- کرم و لوسیون اسیدی و گازی
- فوم‌های اصلاح
- مایع ظرفشویی
- ادکلن
- اسپری
- شوینده‌های دست
تاثیر لانولین در ساخت کرم
از دیگر کاربردهای مهم روغن لانولین می‌توان، به ساخت کرم آبرسان لانولین اشاره کرد. این ماده باعث حفظ ۳۰ درصد از رطوبت پوست خواهد شد؛ به همین دلیل از این ماده برای حفظ رطوبت، در محصولات مراقبتی از استفاده می‌شود. البته حفظ رطوبت و کاهش خشکی پوست، از کاربردهای رایج کرم لانولین است. در صنعت دارو نیز از این ماده به شکل پماد استفاده می‌شود. بسیاری از محصولات مانند کرم‌های آبرسان که با لانولین ساخته می‌شوند، حاوی ماده‌های دیگری از جمله گلیسیرین نیز هستند.
با توجه به اینکه محصولات کرم‌های ضد پیری بسیار فراوانی وجود دارد و معمولاً افراد از آنها استفاده می‌کنند؛ آشنایی با لانولین خالی از لطف نیست. عوامل زیادی در افزایش مشکلات و آسیب‌های پوستی دخالت دارند، پس تعداد زیادی از افراد مجبور به انتخاب و خرید محصولات مراقبتی ضد پیری، حفظ آبرسانی و رطوبت پوست مانند کرم‌های لانولین هستند. در واقع این ماده به دلیل خاصیت‌هایی مانند آبرسانی، به کمتر شدن چین و چروک‌های پوستی کمک می‌کند.
کرم‌های لانولین می‌توانند از جهتی باعث ترمیم رطوبت و تسکین ناحیه آسیب دیده پستان مادران شیرده شود. درواقع مادران شیرده می‌توانند از کرم‌های مخصوص لانولین، برای بهبود آسیب‌های ناحیه پستان استفاده کند. البته هنگام خرید باید دقت شود که از لانولین خالص شده استفاده کنند. شکل ناخالص لانولین، ممکن است مشکلاتی را برای کودکان هنگام خوردن شیر به وجود بیاورد.
نوع بعدی، کرم‌های مخصوص مولانولین است که در آبرسانی و نرم شدن موی شما تاثیر بسزایی خواهد داشت. زیرا، خاصیت آبرسانی و رطوبت رسانی به مو را دارند و همین موضوع باعث کاهش چشمگیر خشکی موی شما خواهد شد. شما می‌توانید از کرم‌های لانولین مو، به دلیل وجود انواعی از ویتامین‌های e وc که در این ماده وجود دارد، استفاده کنید.
فواید لانولین در سلامت پوست
لانولین یک ماده طبیعی با خاصیت مرطوب کنندگی و تغذیه پوست است که در ساخت محصولات مراقبت از پوست کاربرد دارد. در اینجا قصد داریم که بعضی از مهمترین فایده‌های لانولین برای مراقبت از پوست را به شما اطلاع دهیم.
- اولین مورد، خاصیت مرطوب کنندگی آن است که می‌تواند پوست را به خوبی و برای مدت طولانی آبرسانی کند. این آبرسانی و نرم شدن پوست کمک می‌کند، تا فرد احساس لطافت و نرمی کند.
- مورد بعدی، ایجاد لایه محافظ بر روی سطح پوست است، که از پوست در برابر عوامل محیطی مانند آلودگی آب و هوای بد محافظت می‌کند. از طرفی باعث جلوگیری از، از دست دادن رطوبت می‌شود.
- این ماده دارای خاصیت‌های درمانی است که می‌تواند در بازسازی و ترمیم پوست موثر باشد؛ اغلب در محصولات مراقبت از پوست، برای پوست‌های خشک یا آسیب دیده و ترک خورده استفاده می‌شود.
- ویژگی‌های ضد التهابی لانولین می‌تواند، تحریک و التهاب پوست را کمتر کند. درنتیجه، اغلب در محصولات مراقبت از پوست، برای پوست‌های حساس یا پوست‌هایی که مستعد آکنه و قرمزی مناسب است.
- لانولین یک ماده همه کاره است، یعنی می‌تواند در نوع‌های مختلفی از محصولات مراقبت از پوست مانند، بالم لب، کرم دست، لوسیون بدن و محصولات کودک بکار برده می‌شود.
- پوست می‌تواند از ترکیب لانولین موجود در محصولات مراقبتی در هیدارته شدن کمک بگیرد و باعث بهبود سلامت کلی و ظاهر پوست به ویژه پوست‌های خشک یا حساس شود.
عوارض جانبی و خطرات لانولین
روغن لانولین می‌تواند برای افرادی که به آن حساسیت ندارند، بسیار خوب و کمک کننده باشد. اما گاهی به اندازه کافی این روغن ایمن نیست و می‌تواند سمی باشد و ماهیت مومی آن در روده‌ها جمع شود. لانولین باعث ایجاد آلرژی افراد به پشم می‌شود؛ بنابراین افرادی که به پشم حساسیت دارند، ممکن است نسبت به این ماده نیز حساسیت داشته باشند، پس باید به دقت حواسشان را جمع کنند. درنتیجه، لانولین را به عنوان حساس کننده پوست طبقه‌بندی می‌کنند، به این معنی که ممکن است در تماس با پوست منجر به واکنش آلرژیک شود.
آلرژی به لانولین کاملاً نادر است، اما مطالعات انجام شده تنها ۱.۷درصد از تقریباً ۲۵ هزار فرد مستعد به آلرژی نسبت لانولین واکنش نشان دادند. مسمومیت با روغن لانولین، ممکن است در فردی که این ماده را بلعیده باشند رخ دهد.
افرادی که از بالم لب‌های مبتنی برساخت لانولین استفاده می‌کنند، باید مراقب باشند که از این محصول قورت ندهند. علائم مسمومیت با لانولین می‌تواند شامل مواردی مانند اسهال، کهیر، تورم و قرمزی پوست، استفراغ باشد.
البته گاهی شما می‌توانید شاهد علائم دیگری مانند تورم چشم، لب، دهان و گلو، کهیر و تنگی نفس نیز باشید. با این حال مهم است که توجه کنید که افراد ممکن است حساسیت‌های متفاوتی نسبت به این ماده داشته باشند؛ بنابراین آزمایش پچ برای بررسی واکنش‌های آلژیک احتمالی قبل از استفاده از محصولات حاوی لانولین توصیه می‌شود.
سخن پایانی
لانولین یک ماده طبیعی و پرکاربرد در صنعت پزشکی و آرایشی است؛ روغن لانولین یک ماده مومی شکل می‌باشد که از گوسفند به دست می آید. خاصیت نرم کنندگی و حالت دهندگی آن، لانولین به یک ماده موثر در مبارزه با خشکی پوست و مو تبدیل کرده است. همچنین به عنوان یک مرطوب کننده برای لب های ترک خورده یا نوک سینه ها استفاده می‌شود.