ساخت رنگ هنری دست سازی | مواد مورد نیاز و مراحل انجام
رنگ‌های هنری از جمله رنگ روغن، رنگ آکریلیک و حتی آبرنگ ترکیبی از پیگمنت و بایندر هستند در واقع برای ساخت این رنگ‌ها پیگمنت در بایندر با استفاده از تجهیزاتی از جمله رول میل پخش شده و رنگ مورد نظر حاصل می‌شود. اگر چه برای تولید رنگ با کیفیت نیاز به تجهیزات صنعتی است اما جالب است که رنگ هنری را می‌توان با کمترین امکانات و به صورت دست ساز نیز تولید کرد. رنگ‌های دست ساز کیفیت متفاوتی با رنگ‌های صنعتی دارند با این حال طرفداران خاص خودشان را نیز دارند این رنگ‌ها در سبک نقاشی ژاپنی از جمله رنگ‌های پر طرفدار هستند. در این مقاله از پلیرنگ روش ساخت رنگ هنری با استفاده از پیگمنت را بررسی کرده ایم.
ساخت رنگ دست ساز با پیگمنت، مواد و تجهیزات مورد نیاز
روش‌های ساخت رنگ با پیگمنت متنوع است با این حال در همه آنها از اصول اولیه ثابتی استفاده می‌شوند. ما در پلیرنگ ساخت رنگ هنری را به سبک ژاپنی آموزش می‌دهیم که یکی از پر طرفدارن ترین سبک‌های تهیه رنگ هنری در جهان و با کیفیت ترین آنها است. در این سبک از پیگمنت، بایندر، مولر، کاردک، سطح صاف شیشه ای و افزودنی پخش کننده استفاده می‌شود.
بایندر یا مدیا چیست؟
بایندر یا مدیا در واقع نوعی روغن یا صمغ است که به چسبیدن پیگمنت به سطح مورد نظر کمک می‌کند. در فرآیند ساخت رنگ پیگمنت با بایندر ترکیب شده و به عبارتی ذرات پیگمنت توسط بایندر پوشش داده شده تا بتوانند به سطح مورد نظر بچسبند. برای سبک‌های مختلف هنری از انواع بایندر متفاوت استفاده می‌شود که در ادامه به آن پرداخته شده است.
آبرنگ
بایندر مورد استفاده در ساخت آبرنگ، صمغ عربی است. صمغ عربی یا Gum Arabic در آب محلول است. صمغ عربی از درخت اقاقیا حاصل می‌شود. نقاشی آبرنگ یکی از سبک‌های پرطرفدار هنرمندان معروف جهان بوده است. آبرنگ علاوه بر نقاشی در انواع کارهای هنری از جمله طراحی ناخن نیز کاربرد دارد.
رنگ آکریلیک
رنگ آکریلیک یکی از رنگ‌هایی پر طرفدار در کارهای هنری، دکوراتیو و نقاشی ساختمان است. رنگ آکریلیک هنری ترکیبی از پیگمنت، امولسیون آکریلیک و برخی پخش کننده‌های مورد نیاز است. رنگ آکریلیک روی سطح یک فیلم تشکیل داده که ضد آب است. رنگ آکریلیک برای نقاشی و انجام کارهای هنری روی انواع بوم، شیشه و چوب قابل استفاده است. همچنین با استفاده از ترکیبات غلیظ کننده و ژل می‌توان انواع رنگ آکریلیک با غلظت‌های متنوع ایجاد کرد.
رنگ روغن
رنگ روغن از جمله محبوب ترین انواع مدیا برای نقاشی و کارهای هنری است که قرن‌ها مورد استفاده هنرمندان بوده است. برای تهیه رنگ روغن باید از روغن خشک شونده یا drying oil استفاده شود. معروف ترین روغن‌های خشک شونده، روغن برزک، روغن گردو، روغن گلرنگ و روغن خشاش هستند. روغن خشک شونده زمانی که در معرض هوا قرار می‌گیرد، پلیمریزه شده و یک لایه از رنگ را تشکیل می‌دهد. سرعت خشک شدن رنگ روغن‌ها، بسته به ماهیت آنها، متنوع است. رنگ روغن دست ساز عموما سرعت خشک شدن پایینی دارد و سرعت خشک آنرا می‌توام با حلال‌ها و موادی که سرعت خشک شدن را افزایش می‌دهند، بالا برد.
تجهیزات مورد نیاز برای ساخت رنگ دست ساز
صفحه و مولر
مولر در واقع یک آسیاب دستی است که به پخش پیگمنت در بایندر کمک می‌کند. برای اینکار از یک صفحه شیشه ای استفاده می‌شود که پیگمنت درون بایندر با استفاده از مولر پخش می‌شود.
چه نوع صفحه ای برای ساخت رنگ مناسب است؟
صفحه‌هایی که از جنس مرمر هستند از نظر تکنیکی مناسب تر هستند چرا که کمترین تنش حرارتی را هنگام آسیاب دستی به رنگ وارد کرده و خواص آنرا تغییر نمی‌دهند. اگر سنگ مرمر در دسترس نیست می‌توان از شیشه ضخیم و نشکن برای اینکار استفاده کرد.
مولر چیست؟
مولر نوعی آسیاب است که از جنس شیشه، سنگ یا سرامیک می‌باشد. اگر به شکل مداوم از پیگمنت برای ساخت رنگ استفاده می‌کنید، می‌توانید از مولرهای نیمه اتوماتیک استفاده کنید.
اگر مولر در دسترس ندارد می‌توانید از یک لیوان سرامیکی یا شیشه ای با سطح صاف استفاده کنید.
کاردک رنگ
برای کار با رنگ روغن می‌توان از کاردک فلزی یا پلاستیکی استفاده نمود با این حال کاردک فلزی برای کار با روغن ترجیح داده می‌شود. در مورد کار با آبرنگ و آکریلیک باید از پلاستیک و یا استیل ضد زنگ باشد چرا که کاردک فلزی امکان زنگ زدن به مرور زمان را دارد. از کاردک برای ترکیب پیگمنت و مدیا استفاده شده که در مرحله بعد با مولر آسیاب می‌شود.
ساخت رنگ هنری دست ساز، قدم به قدم
ساخت رنگ دست ساز یک نکته اصلی به ظاهر ساده ولی مهم دارد و آن اینست که پیگمنت باید به صورت یکنواخت درون مدیا پخش شود. ذرات پیگمنت بخصوص در مورد پیگمنت‌های آلی تمایل بسیاری دارند تا به یکدیگر بچسبند و این موضوع از پخش یکنواخت آنها جلوگیری می‌کند. در صنعت از تجهیزات به نام رول میل استفاده شده که به پخش شده پیگمنت درون مدیا کمک می‌کنند.
ساخت آبرنگ دست ساز
برای ساخت آبرنگ دست ساز نیز به پیگمنت، صمغ عربی، عسل، یک صفحه شیشه ای یا سنگی و مولر داریم.
مرحله1
در این مرحله سطح صفحه با آبپاش مقداری خیس می‌شود. اسپری آب را در فاصله 20 تا 30 سانتی متری از صفحه گرفته و به صورت یکنواخت مقداری صفحه را مرطوب کنید.
مرحله 2
قرار دادن پیگمنت روی صفحه، با یک قاشق مقداری از پیگمنت را روی صفحه می‌ریزیم
مرحله3
اضافه کردن صمغ عربی، در ابتدا از نسبت یک به یک از صمغ عربی برای اضافه کردن به پیگمنت استفاده می‌کنیم. به این معنی که اگر در مرحله قبل 5 گرم پیگمنت روی صفحه ریخته ایم در این مرحله نیز 5 گرم صمغ عربی به آن اضافه می‌کنیم
مرحله 4
اضافه کردن عسل، بیشتر آبرنگ‌های تجاری حاوی گلیسرین می‌باشند چراکه عسل قیمت تمام شده آبرنگ را افزایش می‌دهد. اما عسل خواص بهتری دارد و در روش کلاسیک از عسل برای تهیه آبرنگ استفاده می‌شود. اضافه کردن عسل سبب براقیت و ایجاد نرمی به آبرنگ می‌شود. برای هر 6 قاشق پیگمنت حدود دو تا سه قطره از عسل کافیست، توجه کنید که از اضافه کردن مقدار زیاد عسل اجتناب شود چرا که باعث ایجاد حالت چسبناک در آبرنگ می‌شود.
مرحله 5
میکس اولیه با کاردک، در این مرحله با کارد پیگمنت، صمغ عربی و عسل را با هم مخلوط می‌کنیم.
مرحله 6
آسیاب کردن پیگمنت و مدیا، آسیاب یا knead کردن با استفاده از مولر قابل انجام است. این مرحله ممکن است بیست دقیقه یا بیشتر زمان ببرد و باید تا ایجاد حالت یکنواخت رنگ ادامه پیدا کند.
مهم ترین مرحله ساخت آبرنگ مرحله آسیاب کردن است. اگر مخلوط بیش از حد سفت شده است می‌توان مقداری آب به آن اضافه کرد.
مرحله 7
آماده سازی برای نقاشی، در این مرحله آبرنگ در ظرف پلاستیکی ریخته می‌شود. بعد از مدت خشک شده و برای استفاده آماده می‌شود!
روش ساخت رنگ روغن دست ساز
ساخت رنگ روغن دست ساز نیز مشابه با ساخت آبرنگ است. در ساخت رنگ روغن دست ساز از پیگمنت، مدیا که معمولا روغن برزک است و برخی موادی که پخش پیگمنت را در مدیا بهبود می‌دهند، استفاده می‌شود.
نسبت روغن به پیگمنت معمولا یک به نیم است. با این حال برای هر نوع پیگمنت میزان جذب روغن متفاوت و در نتیجه مقدار روغن بیشتری نیاز است.
یکی از موادی که می‌توان تهیه رنگ روغن دست ساز را راحت‌تر کند اسید استئاریک است. اسید استئاریک به پخش بهتر رنگ کمک می‌کند و ساخت آنرا برای تازه‌کارها ساده‌تر می‌کند.